Nabycie udziałów w spółce z o.o., a zwrot dopłat

15 maja 2015
Możliwość komentowania Nabycie udziałów w spółce z o.o., a zwrot dopłat została wyłączona
Tagi

W ostatnim czasie spotkaliśmy się z kilkoma zapytaniami w kwestii zwrotu dopłat należnych wspólnikowi który dokonuje zbycia udziałów w spółce z o.o. Pytanie podstawowe to to, czy nabycie udziałów powoduje przejście praw do żądania zwrotu dopłat na nabywcę czy prawo to pozostaje przy byłym już wspólniku.

Prawo do udziału w spółce mającej osobowość prawną jest prawem zbywalnym. W sytuacji więc zbycia udziału sp. z o.o. zwrot dopłat dokonywany jest na rzecz nabywcy udziału, (nie ma znaczenia przy tym forma nabycia – zakup, darowizna itp.) ponieważ zbycie udziału stanowi przejście wszystkich praw i obowiązków związanych z udziałem na nabywcę, w tym także prawa do zwrotu dopłat.

Jak słusznie stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt III Sa/Wa 1046/11 zwrot dopłat następuje wobec wspólników, ale tych, którzy są posiadaczami udziału oraz przysługuje ono bez względu na to, kto posiada udział, z którym skojarzone zostało uprzednie wniesienie dopłat.

Przedmiotowe dopłaty zostały uregulowane w art. 177 Kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dokonania dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału. Dopłaty powinny być nakładane i uiszczane przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziału. Przedmiotowe dopłaty zatem to wkłady wspólników mające charakter czasowy. W praktyce stanowi to jeden ze sposobów na uzyskanie dofinansowania spółki, ponieważ dzięki nim, wspólnicy zyskują wiarygodność finansową, choć nie zwiększają oni przysługujących im udziałów.

Należy pamiętać jednak, iż zgodnie z art. 179 Kodeksu spółek handlowych dopłaty mogą być zwracanie w przypadku, gdy nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym. Umowa spółki może zawierać jednak korzystniejsze zapisy jak dopuszczenie zwrotu dopłat w sytuacji, gdy są one potrzebne na pokrycie straty, która została wykazana w sporządzonym przez spółkę sprawozdaniu finansowym lub też postanowienie o jej zwrocie częściowym.

Z przepisów prawa handlowego wynika jednak obligatoryjny zakaz zwrotu dopłaty, w sytuacji gdy strata finansowa wykazana w sprawozdaniu skutkuje także brakiem pełnego pokrycia kapitału zakładowego danej spółki. Jak wynika bowiem z art. 189 § 2 k.s.h. wspólnicy nie mogą otrzymywać z jakiegokolwiek tytułu wypłat z majątku spółki potrzebnego do pełnego pokrycia kapitału zakładowego.

Jeżeli ustalimy, iż zwrot dopłat jest możliwy, może on nastąpić po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie w piśmie, które jest przeznaczone do ogłoszeń spółki. Powinien on być dokonany równomiernie wszystkim wspólnikom.

Na koniec warto wspomnieć o kwestii podatkowej związanej ze zwrotem dopłat. Podkreślenia wymaga fakt, iż zwrot dopłat nie stanowi przychodu podatkowego. Wynika to z tego, że dopłaty nie zwiększają udziału wspólnika w kapitale zakładowym spółki, zatem nie można uznać ich za wydatek poniesiony na objęcie udziałów.